Is een “bruin kleurtje” gezond? Een zongebruinde huid wordt dikwijls gezien als een teken van gezondheid, bijvoorbeeld omdat het erop wijst dat je veel in de buitenlucht bent geweest. Vooral vroeger was het zo dat de meeste mensen met een bleke huid ziek waren of bloedarmoede hadden.

Zodra zonlicht op de huid komt, ontstaat er een ontstekingsreactie en een beschadiging van de huidcellen, inclusief het erfelijk materiaal (DNA) in die cellen. Het bruinen van de huid is een beschermingsreactie tegen die door uv-licht veroorzaakte beschadiging. Als een huid zongebruind is, is er dus ook altijd schade aan cellen of DNA. Een zongebruinde huid is dus in feite een zonbeschadigde huid.

Door regelmatige blootstelling aan UV-B-straling wordt de opperhuid dikker. Ook neemt het pigment (de kleur) in de huid toe: u wordt geleidelijk aan bruin. Door deze ontwikkelingen beschermt de huid zichzelf tegen zonlicht. Zonnebanken stralen vrijwel geen UV-B-licht uit, maar bijna alleen UV-A-straling. Van regelmatig onder de zonnebank gaan, wordt u wel bruin, maar uw huid bouwt geen bescherming op.

Moet ik eerst verbranden voordat ik bruin kan worden?

Hoe uw huid precies op zonlicht reageert, is afhankelijk van uw huidtype. Omdat mensen met een lichtere huidskleur (type 1 en 2) bijzonder snel verbranden, lijkt het erop dat zij altijd eerst rood worden voordat de huid begint te bruinen.

Het is vooral van belang uw huid aan de zon te laten wennen. Ga dus niet plotseling heel lang de zon in, maar ga elke dag iets langer. Het verbranden bij zonnebaden wordt praktisch alleen door UV-B-licht veroorzaakt.

UV-A stralen leiden veel minder snel tot verbranding, maar werken wel in op de pigmentcellen van de huid, waardoor men ook bruin kan worden.

Water, zand en sneeuw reflecteren het zonlicht. Zand reflecteert bijvoorbeeld 20% van de straling en sneeuw zelfs 80%. Hierdoor bereikt meer uv-straling de huid en verbrandt u dus sneller. In het hooggebergte is de lucht bovendien ijler, waardoor verbranding nog gemakkelijker ontstaat.

Omdat de zonkracht toeneemt met de hoogte, is het belangrijk om tijdens een verblijf in de bergen een zonnebrandmiddel te gebruiken met een aanzienlijk hogere beschermingsfactor (bijvoorbeeld met een factor die 2x of 3x zo hoog is als op zeeniveau gebruikt zou worden).

Ook tijdens het zwemmen kan de huid verbranden, omdat UV-licht gemakkelijk door helder water gaat. Bovendien spoelen zonnebrandcrèmes in het water (deels) van de huid af. Sneeuw, water, zand en verblijf in de bergen vergroten dus de kans op verbranden.

Ongeveer 80% van de zonnestralen gaat door wolken of mist heen, zodat je ook bij bewolkt weer gemakkelijk kunt verbranden. Een strandparasol houdt maar 40 tot 50% van de UV stralen tegen. Doordat zand en water uv-straling reflecteren, wordt uw huid ook onder een parasol aan bijna dezelfde hoeveelheid UV blootgesteld. Zelfs bij bewolking of bij gebruik van een parasol kan de huid dus nog verbranden.